Erve Triesthaar, een onondekte geschiedenis
Op Internet zijn nagenoeg geen sporen te vinden die verwijzen naar de geschiedenis van Erve Triesthaar. Bekend is dat het Erve vroeger ook bekend stond als Triesthaen (zie onderstaand) hoogstwaarschijnlijk een verbastering van (Pa)trijshaan. Via Historische vereniging de Dree Marken zijn we op het spoor gezet dat Erve Triesthaar onderdeel heeft uitgemaakt van Erve Haarman, gelegen naast Erve Triesthaar.
Uit onbekende bron is het volgende bekend:…na de vrede van Munster trok Bisschop van Galen in 1665 met een flinke legermacht over de Ruhrenbergerbeek in Losser ons land binnen. Door toedoen van een paar soldaten brandde Losser vrijwel geheel af. Overal liet de bisschop kleine detachementen soldaten achter, zoals bij Erve Welpelo In Overdinkel en tussen de boerplaatsen Haarman en Triesthaar aan de weg Oldenzaal-Losser…
In een reisverslag van begin 1900 vinden we een volgende verwijzing:
Het Lossersche voetpad loopt langs den hof; bij de hoeve Haarman, mogelijk in +900 Hari en in 1440 Haer genoemd, heet hij Haarstege…
….De drie plaatsen Haarman, heetten Olde Haarman, Op Haarman en Op Olde Haar en staan bekend als spookplaatsen. Een van die plaatsen wordt nu het haantje, haentje, ook Tries haentje genoemd. Zou de naam afkomstig zijn van een hooge plaats omringd door laag land, die “haar’ wordt genoemd? Dit is echter niet mogelijk daar de hoeven boven op een bergvlakte liggen. Van Harimannus, krijgsman, legerman kan de naam afgeleid zijn, maar ook van “haruc’, dat heiligdom, tempel beteekent. In +900 heette het Hari met bewoners Goduuini en Blithrad….
In Mei 2018 hebben we via Paul Smellink, archivaris van Historische Vereniging De Dreemarken, stukken uit het archief kunnen inzien. Op een kaart uit 1830 bleek op de lokatie van Erve Triesthaar een Los Hoes ingetekend. Langs de Postweg stonden in de onmiddellijke nabijheid diverse andere Losse hoes’n ingetekend, nu alle verdwenen. Ook staat een Los Hoes ingetekend tussen Erve Triesthaar en Erve Haarhuis, wellicht een verwijzing naar de locatie waar de Bisschop van Munster een detachement soldaten zou hebben gelegerd, zie bovenstaand.
Op basis van informatie uit het archief lijkt het aannemelijk dat dat de landerijen van Erve Haarman vroeger hebben toebehoord aan het bisdom van Werden, wellicht met ook een link naar een vroeger Abdij Het Monnikenhof. Deze hof, die al in de tiende eeuw wordt genoemd, behoorde tot de Abdij van Werden. Deze bisdomorde was in vroegere tijden zeer invloedrijk, zie hiervoor de Canon van Losser. In het archief staan nog enkele boeken die hierover uitsluitsel kunnen geven. Deze boeken gaan we nog onderzoeken. De uitkomsten publiceren we via deze website.
Op de website Atlas van Overijssel kunnen diverse historische kaarten ingezien worden. Onderstaande kaart is van 1900 en geeft enkele interessante details weer, waaronder een nu verdwenen weg die over het erf loopt naar Erve Haarman. De akker (weergegeven met cijfers 59,8) was vroeger omzoomd met bomen. Verder was het gebied omgeven met ruwe grond met hier en daar een bosschage.
In mei 2019 heeft de oude bewoonster mevr. Lokotte in het kader van haar verjaardag Erve Triesthaar bezocht en hebben we van haar en van haar zoons interessante verhalen gehoord. Zo bleek dat in de oorlogsjaren een groot aantal Duitse soldaten op Erve Triesthaar ingekwartierd was, terwijl ze ook een onderduiker hadden die was vermomd als knecht. Ook zijn we meer te weten gekomen over de oude boerderij die begin jaren 90 is gesloopt. Mevr. Lokotte heeft hiervan een schilderij, waarvan wij de foto mochten ontvangen, zie hieronder:
In juli 2020 kregen we bezoek van Gerard Rosink, verwant aan de familie Lokotte en aktief binnen historische vereniging Dree Marken. Gerard Rosink gaf ons onderstaande afbeelding uit de Twentsche Courant uit 1907, over een openbare verkoop van o.a Erve Triesthaar.
In Juli 2021 hebben we het Openluchtmuseum in Arnhem bezocht en zagen we bij een expositie over Van Gend en Loos een kaart hangen met oude dilligence-routes, zie onderstaand. De Postweg richting Hamburg staat hierop afgebeeld, met als halteplaats Oldenzaal. Een interessant artikel over oude wegen en reizigers is opgenomen in T’inschrien, blz. 8 e.v.
